تجربه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در تدوین نقشه راه بین المللی سازی آموزش علوم پزشکی کشور

بررسی تحولات آموزش عالی از ظهور اولین دانشگاه در قرن سیزدهم تا به امروز نشان می دهد آموزش عالی همواره نهادی پویا و متغیر بوده است(1). دو مورد از عوامل ایجاد تحول در نظام های آموزش عالی، جهانی شدن و بین المللی شدن است(1). جهانی شدن یعنی به جریان افتادن تکنولوژی، اقتصاد، دانش، مردم، ارزش ها و ایده ها بر فراز مرزها و هر کشوری را به گونه ای صرف ‍نظر از تاریخ، سنن، فرهنگ و انتظارات تحت تأثیر قرار می دهد(2). همه دانشگاه ها تحت تأثیر جهانی شدن هستند و جهانی شدن در تمام سطوح و ابعاد آموزش عالی تأثیرات عمیقی به جای گذاشته است(3تا5). به باور متخصصان، امروزه بین رسالت آموزش عالی و اثرات پدیده اجتناب ناپذیر جهانی شدن تنشی ایجاد شده است. دانشگاه ها از طرفی، مؤسساتی محلی و ملی هستند و انتظار می رود همواره متوجه نیازهای بومی و ملی باشند. از طرف دیگر، رقابت، چالش ها و فرصت های ناشی از جهانی شدن باعث شده تا دانشگاه ها با نگاهی فراتر، سطح و عمق نظر و عمل خویش را گسترش دهند(6). برخی معتقدند راه حل رفع این تنش جهانی - محلی، بین المللی سازی آموزش عالی است(6). در حقیقت بین المللی سازی آموزش عالی به عنوان پاسخی ممکن به جهانی سازی است(7) و بین المللی سازی فرایندی است که دولت ها می توانند بیش تر از جهانی سازی آن را هدایت کنند(7). بین المللی شدن و جهانی شدن یکی نیستند. جهانی شدن را می توان عامل شتاب دهنده و کاتالیزور تصور کرد، در حالی که بین المللی شدن گونه ای پاسخ است، اما پاسخی است فعال و هوشمندانه(8). بین المللی شدن اشاره به روابط میان دولت ها و ملت ها دارد، به گونه ای که شناخت و احترام به تفاوت ها و سنت ها را تشویق می کند(1) اما پدیده جهانی شدن تمایل و رغبتی به احترام به تفاوت ها و مرزها ندارد و مبانی بسیاری از دولت ها را تحلیل برده و همگنی و یکسان سازی را دنبال می کند(1و9).